Hoe darmbacteriën stress verlagen en de slaap verlengen

17 maart 2025

Er komt steeds meer onderbouwing voor het belang van de darmmicrobiota in de regulatie van stress en slaap. Recent onderzoek van APC Microbiome Ireland en een aanvullende 28-daagse klinische studie uit China, tonen aan dat de samenstelling van de darmmicrobiota direct invloed heeft op het circadiaans ritme en de kwaliteit van slaap.

 

Microbioom en circadiaans ritme

Het onderzoek van APC Microbiome Ireland toonde aan dat de darmmicrobiota een directe invloed heeft op de dagelijkse ritmes van stresshormonen.1 In muismodellen zonder darmmicrobiota raakte het circadiaanse systeem van de hersenen ontregeld, wat leidde tot verstoorde stresshormoonritmes en een verhoogde, tijdsafhankelijke activatie van de HPA-as.  Dit resulteerde in een verhoogde stressreactie gedurende de dag. Bovendien bleek uit het onderzoek dat specifieke darmbacteriën, zoals Limosilactobacillus reuteri, een sleutelrol spelen in het reguleren van deze stressrespons en bijdragen aan een gezonder slaap-waakritme.

 

Onderzoek naar Lactobacillus paracasei en slaapkwaliteit

Een aanvullende studie, gepubliceerd in Food and Function, onderzocht de impact van Lactobacillus paracasei 207–27 op slaapkwaliteit.2 Tijdens een dubbelblinde, placebo-gecontroleerde trial namen 120 gezonde volwassenen gedurende 28 dagen een supplement met probiotica. De deelnemers droegen slaapmonitoren en vulden de Pittsburgh Sleep Quality Index in. Daarnaast namen de onderzoekers bloed- en poepmonsters af om hormonale veranderingen en veranderingen in de darmmicrobiota te meten.
De resultaten toonden aan dat bij de groep die de probiotica innam, de slaapduur significant toenam met gemiddeld een uur extra slaap per nacht. Deze verbetering ging gepaard met een verlaging van stresshormonen, zoals cortisol, en een toename van de productie van korte-keten vetzuren, waaronder acetaat, propionaat en butyraat. 


Implicaties voor zomertijd en slaapproblemen

De overgang naar zomertijd kan het circadiaans ritme verstoren, wat leidt tot slaapproblemen en verhoogde stress. De onderzoeken benadrukken het belang van een gezonde darmmicrobiota in het herstellen van deze balans. Probiotische interventies, zoals L. paracasei, kunnen bijdragen aan het verbeteren van de slaapkwaliteit en het verlagen van stresshormonen, wat vooral waardevol kan zijn tijdens de overgang naar zomertijd. Verdere studies kunnen bijdragen aan gepersonaliseerde strategieën voor het optimaliseren van slaap en mentale gezondheid via de darm-hersen-as.

 

Referenties

  1. Tofani GS, Leigh SJ, Gheorghe CE, e.a. Gut microbiota regulates stress responsivity via the circadian system. Cell Metab. 2025;37(1):138-53.

  2. Li J, Zhao J, Ze X, e.a. Lacticaseibacillus paracasei 207-27 alters the microbiota–gut–brain axis to improve wearable device-measured sleep duration in healthy adults: a randomized, double-blind, placebo-controlled trial. Food Funct. 2024;15(21):10732-45.