Gedurende het leven staat de mens veelvuldig bloot aan toxische stoffen vanuit het milieu. Dit zijn bijvoorbeeld luchtverontreinigende stoffen, straling, chemicaliën in de bodem, voedsel en water, tabaksrook, drugs, medicijnen en xenobiotica. Er zijn steeds meer aanwijzingen dat toxische stoffen invloed hebben op het ontstaan van ziekten zoals obesitas, diabetes, kanker en stoornissen in de immuniteit en de voortplanting. Inzicht in de relatie tussen milieuvervuilende stoffen en de gezondheid is daarom belangrijk.
Het microbioom intermedieert tussen toxische stoffen en het menselijk lichaam
Het microbioom van het menselijk lichaam komt als eerste in contact met toxische stoffen vanuit de omgeving en is daarmee een belangrijke schakel tussen de externe toxische stoffen en het lichaam. Kennis over de rol van het microbioom is van belang om preventieve strategieën op te kunnen zetten die de nadelige gevolgen van schadelijke stoffen voor kwetsbare groepen kunnen verminderen.
Review geeft wetenschappelijke update
Een review uit 2022 geeft een mooi overzicht van de interactie tussen chemicaliën uit het milieu en het microbioom. Zo blijkt uit onderzoek dat diverse chemicaliën de samenstelling en de diversiteit van het microbioom nadelig kunnen beïnvloeden. Dit heeft ook invloed op de onderliggende modulerende effecten van het microbioom op bijvoorbeeld het immuunsysteem. Via dit mechanisme kan milieuverontreiniging mogelijk de kans op ziekten vergroten.
Het microbioom als screeningtool
De kennis over de relatie tussen chemicaliën en het microbioom biedt wetenschappers de mogelijkheid om de samenstelling van het microbioom in combinatie met andere biomarkers - als screeningtool te gebruiken voor het voorspellen van de kans op ziekte. De resultaten hiervan kunnen richting geven aan een gepersonaliseerde interventie. Het microbioom kan hiermee fungeren als waardevolle indicator voor de mate van belasting met toxische stoffen.
Preventie met probiotica
Dit alles brengt onderzoekers tot de hypothese dat probiotica mogelijk het microbioom actief kunnen moduleren, waardoor gunstige bacteriën behouden blijven. Dit neutraliseert de toxiciteit van chemicaliën. Als onderzoek deze hypothese kan bevestigen, biedt dit interessante mogelijkheden om de schadelijke effecten van toxische stoffen op de gezondheid te voorkomen.
Referentie
Giambò, F., Costa, C., Teodoro, M., & Fenga, C. (2022). Role-Playing Between Environmental Pollutants and Human Gut Microbiota: A Complex Bidirectional Interaction. Frontiers in medicine, 9, 810397.
